Postępowanie z cewnikiem moczowym - pielęgnacja cewnika moczowego za pomocą zestawów do płukania i pielęgnacji Uro-Tainer
Spis treści
- dlaczego cewnik należy pielęgnować
- jak wygląda pielęgnacja cewnika moczowego
- rodzaje preparatów do pielęgnacji
- instrukcja postępowania
- objawy zakamienienia cewnika
- opłacalność wykorzystania rozwiązania
Cewniki moczowe zakładane przez cewkę moczową* należy wymieniać zgodnie z zalecanym czasem ich stosowania.
Z uwagi na pracę cewnika w ekstremalnych warunkach zbiera się na nim kamień - osad (tzw. inkrustracja). U części pacjentów jest to niebezpieczne zjawisko, które może spowodować zapchanie światła cewnika, a w konsekwencji mocz nie będzie odprowadzany do worka.
Istnieją również inne możliwe nieprzyjemne konsekwencje:
- infekcja,
- zakamienienie
- utrudnienione wydobycie cewnika.
*Cewniki moczowe można również zakładać na stałe przez powłoki brzuszne. Tego typu założenie nie może być potraktowane środkami pielęgnacyjnymi, opisanymi w tym artykule.
Usuwanie zakamienionego cewnika jest traumatyczne dla pacjenta, a ponadto może przyczynić się do poważnych uszkodzeń i obrażeń.
Kobiety mają krótką cewkę moczową, przez co problem ten jest dla nich nieco mniej poważny niż u mężczyzn. Jednak nie należy bagatelizować sytuacji u pacjentek.
Mężczyźni są obdarzeni przez naturę dłuższą cewką moczową, a jej błona śluzowa jest bardziej delikatna. W przypadku wyciągania zakamienionego cewnika cały organ będzie poraniony.
Aby uniknąć tego typu przykrych konsekwencji i traumatycznego zabiegu usuwania cewnika, a zarazem, aby nie wymieniać cewników znacznie częściej niż wskazuje ich czas użytkowania polecamy stosowanie środków Uro-Tainer.
Uro-Tainer to specjalistyczne preparaty przeznaczone do odkamieniania i pielęgnacji cewników moczowych założonych u pacjenta.
Produkty Uro-Tainer dzielą się na trzy zasadnicze grupy:
- Z kwasem cytrynowym – do zapobiegania narastaniu osadów wapiennych: 3,2% regularnego oraz 6% do odkamieniania przy wyjmowaniu mocno zakamienionych cewników
- Z chlorkiem sodu do mechanicznego przepłukiwania cewnika. W tej grupie jest wersja z portem do wstrzykiwania kontrastu lub leków.
- Z PHMB – stosowany przeciwzapalnie oraz do dekolonizacji biofilmu bakteryjnego, w przypadku objawów infekcji ZUM (zakażenie układu moczowego) (szczegóły opisujemy niżej)
Preparaty znajdziesz na dole tekstu
Szczegółowe opisy produktów:
Pierwszy produkt to glukonolakton i kwas cytrynowy w stężeniu 3,2% oraz 6%. Dobór stosowanego stężenia kwasu cytrynowego zależy od stopnia zakamienienia cewnika. W przypadku utrudnionego wyjmowania cewnika polecane jest zastosowanie większego stężenia. Mniejsze stężenie stosuje się do regularnego przepłukiwania cewnika, w celach prewencyjnych osadzania się kamienia.
Zalecana częstotliwość stosowania: 2-3 razy w tygodniu. Jeden pełny worek służy na jednorazowe kompletne płukanie. Nie należy stosować wielorazowo tego samego opakowania.
Instrukcja postępowania została przedstawiona na filmie oraz w opisie poniżej
Dla osób które nie znają angielskiego dodajemy tutaj krótki opis:
- Najpierw opakowanie należy ogrzać w ciepłej wodzie. Ogrzanie jest ważne bo powoduje, że pacjent się rozluźnia i łatwiej znosi zabieg. Zimny preparat będzie miał utrudnioną penetrację wszystkich trudno dostępnych miejsc.
- Następnie zamiast worka na mocz podłącza się Uro-Tainer do cewnika i metodą grawitacyjną wlewa całą zawartość opakowania. Należy zachować przy tym zasady aseptyki.
- Po wlaniu należy zamknąć zacisk, a następnie odczekać, aż preparat wykona swoją pracę. Czekamy do max. 5-10 minut* – jeżeli pacjent może chodzić, to warto aby się przeszedł, by preparat wewnątrz dokładnie pracował. Płukanie jest wtedy skuteczniejsze. Zaleca się obracanie pacjenta leżącego z boku na bok.
*maksymalnie do 10 min., a przy większym stężeniu np. 6%, maksymalnie do 7-8 minut.
- Po tym czasie otwiera się zacisk blokujący, dzięki czemu całą zawartość cewnika (płyn + osad) spływa do worka Uro-Tainera z pomocą grawitacji.
- Następnie odłącza się Uro-Tainer i podłącza worek do zbiórki moczu.
Warto dodać, że preparaty Uro-Tainer często stosuje się parami, najpierw likwidując kamień (inkrustrację) z pomocą kwasu cytrynowego, a potem biofilm bakteryjny z pomocą PHMB.
Drugi rodzaj produktów to Uro-Tainer z NaCl – roztwór soli fizjologicznej jest obojętny dla organizmu, dzięki czemu może być stosowany u niemowląt. Roztwór służy do swobodnego, mechanicznego płukania cewnika moczowego. W przypadku utrudnionego przepływu może to świadczyć o zwapnieniu / zakamienieniu cewnika i w tej sytuacji zalecamy korzystanie z roztworu kwasu cytrynowego (czyli do stosowania NaCl cewnik nie może być zakamieniony).
Uro-Tainer NaCl 0,9% z portem do wstrzykiwań ma funkcjonalny port, który ułatwia wprowadzanie do cewnika dodatkowych substancji - leków, kontrastów, chemioterapii.
Trzecim rodzajem jest Uro-Tainer z PHMB - zawiera poliheksanid biguanidu 0,02% i sorbitol na wodzie do wstrzykiwań.
Poliheksanid biuganidu pełni tutaj rolę substancji przeciwzapalnej, zwalczającej stany zapalne pęcherza moczowego PHMB usuwa bioflim bakteryjny i zapobiega ponownej kolonizacji.
Stosuje się w celu prewencji lub przy stwierdzonej infekcji/kolonizacji opisanych poniżej. Szczególnie zalecane jest stosowanie tego preparatu w przypadkach nawracających, uporczywych ZUM (Zakażenie Układu Moczowego)
Uro-Tainer z PHMB zaleca się wykorzystywać:
- prewencyjnie: 2 razy w tygodniu
- w przypadku stwierdzonej infekcji: 1-2 razy dziennie
Uro-Tainer jest doskonałym preparatem do pielęgnacji założonych cewników moczowych, szczególnie cewników Foleya, silikonowych, które można utrzymywać do trzech miesięcy w ciele pacjenta.
Objawami występującymi podczas infekcji lub zakamienienia cewnika moczowego mogą być:
- gorączka bez kaszlu, kataru i innych objawów zachorowania,
- mocz w worku pacjenta jest mętny, nie ma koloru przezroczysto-słomkowego lub zmienia barwę na jakąkolwiek inną lub może być podbarwiony krwią.
- ból w dole brzucha.
To mogą być objawy zakażenia pęcherza moczowego. W takich przypadkach należy stosować Uro-Tainer z PHMB.
Jak pisaliśmy wcześniej, zaleca się stosowanie Uro-Tainer PHMB, po odkamienieniu cewnika za pomocą Uro-Tainer z zawartością kwasu cytrynowego.
Ekonomika pielęgnacji cewnika moczowego i prewencji zakażeń układu moczowego
Wykorzystanie preparatów do pielęgnacji cewnika moczowego jest stosunkowo niedrogim zabiegiem w porównaniu z ogólnoustrojowym leczeniem antybiotykowym, konsekwencjami zdrowotnymi, ryzykiem na które można narazić pacjenta oraz częstą koniecznością wymiany cewników moczowych. Stosowanie takiej procedury zmniejsza ryzyko powstania lekooporności na standardowe antybiotyki.
Zastosowanie środków Uro-Tainer jest nieinwazyjne dla pacjenta. Odbywa się metodą grawitacyjną dzięki czemu nie dochodzi do podrażnień. Jest to zarówno bezpieczna, jak i bezbolesna metoda.
Uro-Tainer stosuje się profilaktycznie oraz przy wyjmowaniu cewników.
Powinno się je stosować w każdej sytuacji jeśli cewnik jest utrzymywany w organizmie dłużej niż 24 godziny.
Zwykle nie ma potrzeby stosowania tego typu produktów przy cewnikowaniu podczas operacji.
Preparaty mają zastosowanie w każdej opiece paliatywnej, hospicjach, ZOL-ach, opiece domowej i innych.
Typowe zastosowanie Uro-Tainera
Przykładowe zastosowania produktów opisujemy na podstawie użycia w jednym z bydgoskich szpitali.
Po krótkim okresie testowania preparatów pracownicy przekonali się o skuteczności Uro-Tainera. Przeszkolono cały personel zajmujący się leżącymi pacjentami.
Zmniejszyło to stany gorączkowe pacjentów, konsekwencje związane z dodatkową opieką, koszty leczenia antybiotykami, długie procesy szukania przyczyn gorączki.
Krótko mówiąc, środek przyczynia się do podniesienia standardu opieki cewnikowanych pacjentów i praktycznie wyklucza powikłania związane z utrzymaniem cewnika.
Uro-Tainer to produkt sterylny. Dopóki nie otworzymy korka uwalniającego preparat zachowuje on sterylność.
Proszę pamiętać by podczas wszystkich procedur związanych z cewnikami zachować zasady aseptyki, korzystać z produktów jałowych, w tym: higiena rąk, jednorazowe rękawiczek.
Podsumowując:
Prewencyjnie, do zapobiegania ZUM, osadzania się kamienia w cewniku należy stosować Uro-Tainer Suby G z kwasem cytrynowym w stężeniu 3,2% - należy je stosować 2, do 3 razy w tygodniu. A jeżeli cewnik był wcześniej zaniedbany to stosowny będzie Uro-Tainer Solutio R z stężeniem 6%.
Doraźnie - jeśli pacjent ma gorączkę bez innych objawów chorobowych i nie wiadomo co mu dolega podczas cewnikowania, zalecane jest podanie Uro-Tainer z PHMB, który działa odkażająco i przeciwzapalnie.
W szczególnych przypadkach wymagających neutralnego oczyszczania mechanicznego solą fizjologiczną lub w przypadku konieczności podania leku, kontrastu, chemioterapii do cewnika stosuje się Uro-Tainer NaCl 0,9% (w wersji z portem lub bez portu).
Ważne informacje:
Uro-Tainera nie podłącza się do cystostomii, w których kamień się nie wytwarza (jedynie w pęcherzu moczowym).
Podkreślamy, że wszystkie preparaty należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza.
Wsparciem merytorycznym publikacji służyła Małgorzata Wojciechowska z firmy B.Braun. Serdecznie dziękujemy!
