Zapobieganie zakażeniom odgrywa ogromną rolę w funkcjonowaniu każdej placówki medycznej. Te reguły przekładają się również na zasady higieny mniejszych ośrodków i prywatnych gabinetów.

Liczby wskazują, że prewencja zakażeń jest znacznie tańsza od przedłużającej się hospitalizacji. Szacunkowo 1-20%* pacjentów przebywa w ośrodku dłużej, niż powinno, co wiąże się z niedostatecznym stosowaniem metod zapobiegawczych.

*Rozbieżność wynika z różnorodności źródeł - oficjalnych badań i opinii pracowników placówek medycznych - oraz zróżnicowania przypadków medycznych

 

Zobacz preparaty dostępne od ręki. Kliknij aby przejść do towarów

 

Aby skutecznie dbać o czyjeś zdrowie, najpierw należy zadbać o swoje.

W tych słowach kryje się ziarno gorzkiej prawdy, które niedoświadczeni pracownicy ochrony zdrowia lub personelu sprzątającego z trudem przełykają przy pierwszych kontaktach z poważniejszymi zakażeniami. Nie zapominajmy również o aspektach bezpieczeństwa pacjentów - zdrowie i czas leczenia to główne argumenty, dla których wszyscy dbamy o higienę.

Pragniemy tu omówić środki zapobiegawcze oraz stosowne do nich preparaty. Szczegółowe kwestie będą rozwijane w tekstach lub planach higieny po wybraniu poszczególnych odnośników (więcej materiału w przygotowaniu).

Zabezpieczenie ośrodka przed zakażeniami

Przede wszystkim zalecamy przestrzegania higieny w dwóch wymiarach: kontaktu personelu z pacjentem oraz higieny pomieszczeń oraz sprzętu. Praktycznie obejmuje to wszystkie działania na terenie placówki medycznej. Do tego przydatne będą plany higieny, które niebawem opublikujemy na naszej stronie internetowej.

1. O higienę dbaj według planu higieny i zgodnie z procedurami

Warto przy tym pamiętać, że drogi przenoszenia zakażeń są różne i ze wszystkich należy przeszkolić personel:

• Droga pyłowa, powietrzna (infekcje przenoszą się m.in. na pyłkach kurzu),
• Droga kontaktowa - pośrednia i bezpośrednia,
• Droga przerwania ciągłości tkanek,
• Droga pokarmowa.

Źródłami zakażeń mogą okazać się pozornie mało szkodliwe, nieprawidłowo podejmowane codzienne czynności. Jedne z częstszych przyczyn to:

• nieodpowiednia nfekcja rąk (również przy zmianie rękawiczek) - do zasad dezynfekcji nie powinno się podchodzić wybiórczo. Ani pośpiech, ani pomijanie procedur nie są tu wskazane. Wszystkie ulotki i raporty wręcz trąbią o tym, że należy przestrzegać czas kontaktu środka dezynfekującego.
• niedostateczne korzystanie z rękawic medycznych oraz niepotrzebne dotykanie pacjenta lub otoczenia,
• aparatura medyczna nie była dezynfekowana po poprzednim pacjencie,
• stanowisko pracy/otoczenie pacjenta nie było dezynfekowane,
• nieprawidłowo wyjałowiony sprzęt medyczny (np. narzędzia),
• zbyt szybkie wyjmowanie sterylnych opatrunków lub urządzeń - należy wyjmować je z pudełka tuż przed użyciem,

 

Zasady profilaktyki - badania wstępne przyjmowanych pacjentów

dotyczy m.in.: szpitali, klinik, domów pomocy społecznej

2. Przebadaj pacjentów przybyłych z zewnątrz

Podczas pracy z migrującymi pacjentami pojawia się ryzyko, że przybywające osoby do placówki mogą być nosicielami niepożądanych drobnoustrojów. Brak badań i profilaktyki przeciwzakaźnej może skutkować w zarażeniu personelu, pacjentów, a w konsekwencji nawet wybuchem epidemii w ośrodku. Na tę ewentualność przygotowano listę zaleceń, która ogranicza ryzyko.

W wielu placówkach zarówno publicznych, jak i prywatnych stosuje się wstępne badania na popularne szczepy drobnoustrojów. Wśród nich znajduje się MRSA, na który wykonuje się badania przesiewowe.

• Badania należy prowadzić nawet, jeżeli pacjent przebywał w przeciągu ostatniego roku w szpitalach zagranicznych, domach opieki społecznej lub szpitalach krajowych.
• Konieczne jest przebadanie pacjentów z uszkodzoną skórą.
• Naszej uwadze nie powinny też ujść owrzodzenia, czy czyraki.
• Badania są również wskazane u osób z założonymi cewnikami, czy rurkami gastrostomijnymi.

Wymóg wstępnych badań obejmuje nie tylko potencjalnie zdrowe osoby, ale i pacjentów, którzy będą poddani zabiegom średniego i wysokiego ryzyka, na przykład zabiegom kardiochirurgicznym.

Oddziały intensywnej terapii, albo pacjenci poddani operacjom podlegają większym rygorom.

Na oddziałach intensywnej terapii przeprowadza się cotygodniowe badania na obecność zakaźnych drobnoustrojów. Co tydzień również prowadzi się badania kontrolne po dekolonizacji pacjenta (rozpoczynając badaniami 48 godzin po dekolonizacji).

Najwięcej wysiłku będzie wymagać praca w warunkach zagrożenia epidemią

Podczas epidemii pracownicy personelu medycznego powinni być kontrolowani pod kątem zakażeń codziennie, jeżeli biorą udział w pracach epidemicznych. Ten temat rozwijamy w tekście odnośnie zakażeń MRSA (artykuł opublikujemy za tydzień).

Proszę zauważyć, że wskaźniki epidemiologiczne zakażeń szpitalnych przekładają się na ocenę jakości pracy placówki medycznej. Ryzyko zakażeń zawsze jest, a samych infekcji nie da się wykluczyć ze szpitalnej codzienności. To one głównie przyczyniają się do przedłużonej hospitalizacji i zwiększenia kosztów leczenia. Za większość zakażeń de facto odpowiedzialny jest brak czasu, ergo brak funduszy.

Bezpieczeństwo pacjentów przed zakażeniami

3. Zabezpiecz pacjentów i ich otoczenie. Pouczaj pacjentów prawidłowych zasad higieny

Do przestrzegania zasad higieny zobowiązani są nie tylko pracownicy oddziału, ale też jego pacjenci, czy podopieczni. Każdego pacjenta należy indywidualnie pouczyć, jak powinien się zachowywać, kiedy myć ręce, jak korzystać z odzieży i w jakich miejscach najczęściej przebywać. Z praktyki pielęgniarskiej dowiadujemy się, że najlepiej sprawdza się tu indywidualna rozmowa z pacjentem, która niestety jest o wiele bardziej kosztowna, niż oferowanie biuletynów. Warto także wyjaśniać, "dlaczego" mamy takie, a nie inne wymogi. To dobrze działa na wyobraźnię i często ułatwia zrozumienie sytuacji.

W codziennej pracy ważna okazuje się edukacja zasad higieny prowadzona dla pacjentów oraz osób ich odwiedzających. O ile nasi pracownicy dbają o higienę, nie możemy się tego spodziewać po przypadkowych gościach. W ryzykownych sytuacjach warto ograniczać dostęp odwiedzającym, albo oferować im odzież ochronną.

Ważna jest również czystość pościeli

W związku z tym, że różne drobnoustroje przenoszą się drogą kontaktową (w tym również MRSA) jednym z zaleceń jest kontrolowanie czystości pościeli, ręczników oraz ubrań podopiecznych.

Zmieniając pościel ważne jest żeby nie wykonywać zbyt gwałtownych ruchów – drobnoustroje mogą przenosić się na pyłkach kurzu.

Pościel, ochrona materacy oraz odzież powinny być transportowane w workach, traktowane jako potencjalnie skażone. W praniu worek będzie rozpuszczony. Pamiętajmy również, żeby nie krzyżować drogi bielizny brudnej z drogą czystą.

Profilaktyka zakażeń wymaga stosowania należytych środków ochrony osobistej

4. Chroń siebie i współpracowników

Najważniejszymi elementami ochrony personelu przed zakażeniem jest:

• dezynfekcja rąk (i ich mycie, jeśli ręce są brudne),
• unikanie przenoszenia potencjalnego skażenia,
• korzystanie z odzieży ochronnej – rękawiczek medycznych, masek, fartuchów wielo- i jednorazowych,
• dodatkowo warto od czasu do czasu dezynfekować sprzęt użytku służbowego lub osobistego - w tym telefony, komputery, torby. Powinno się również bezpiecznie obchodzić z odzieżą roboczą (fartuchami i żakietami). Do tego głównie polecamy chusteczki do dezynfekcji.

 

Według przepisów, szkolenie ze stosowania środków ochrony osobistej powinno być powtarzane raz do roku.

Z doświadczenia wiemy, że w służbie ochrony zdrowia ważna jest komunikacja. W związku ze zidentyfikowanymi zakażeniami szpitalnymi należy odpowiednio przestrzec zespół sprzątający i innych specjalistów, którzy mogą mieć kontakt z zakażonymi. Być może Państwa pracownicy będą też potrzebowali dodatkowych środków ochrony osobistej – szczególnie polecamy worki na buty oraz rękawiczki.

Epidemie na pewno spowodują utrudnienia w pracy każdego ośrodka. Pamiętajmy, że placówka musi wtedy funkcjonować. Ważne jest, żeby kluczowe sale zabiegowe były sprawne. W tym celu poddaje się je dezynfekcji oraz przestrzega pracowników. Dobrze jeżeli na drzwiach znajdzie się ostrzegawcza tabliczka o konieczności izolacji kontaktowej.

Równie surowe warunki, co w salach operacyjnych panują w pomieszczeniach zakażonych pacjentów/podopiecznych lub w izolatkach. Te miejsca powinno się czyścić codziennie. Dezynfekcji zalecamy dokonywać środkami pozbawionymi intensywnych i drażniących zapachów np. aldehydów. Polecić warto produkty do dezynfekcji dużych powierzchni chociażby Surfanios Premium oraz preparaty do szybkiej dezynfekcji w sprayach.

 Zobacz także tekst pt: Zapobieganie zakażeniom wirusowym w salonach kosmetycznych

---

 

Bibliografia:

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie kwalifikacji członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwości prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie rejestrów zakażeń zakładowych oraz raportów o występowaniu tych zakażeń.

 

f

Polub nas na facebooku i bądź na bieżąco

Wymieniaj punkty na nagrody