Biofilm w ranach przewlekłych – skuteczne metody jego usuwania
Octenilin® płyn do irygacji to skuteczny lawaseptyk z zawartością surfaktantu (ethyloheksylogliceryny) + oktenidyny jako nowoczesnego rozwiązania w efektywnym usuwaniu biofilmu bakteryjnego, o potwierdzonych właściwościach antybakteryjnych.
Spis treści
- Usuwanie biofilmu z rany
- Jakie mogą być konsekwencje obecności biofilmu na ranie
- Dlaczego usuwanie biofilmu w ranach przewlekłych jest istotne
- Biofilm – definicja
- Biofilm bakteryjny - objawy
Jak skutecznie usunąć biofilm z ran przewlekłych ? Rozwiązaniem jest lawaseptyk z dodatkiem ethyloheksylogliceryny
Lawaseptyki to wyroby medyczne, których głównym zadaniem jest skuteczne usuwanie biofilmu bakteryjnego z ran przewlekłych, co przyspiesza oczyszczanie rany, a także ma działanie antybakteryjne, szczególnie w ranach skontaminowanych krytycznie. Substancją, która ma silny, mechaniczny wpływ na zmianę struktury biofilmu bakteryjnego w ranie jest etyloheksylogliceryna (oxadermol) - surfaktant zmniejszający napięcie powierzchniowe, co przyczynia się do degradacji struktury biofilmu.
Usuwanie biofilmu z rany
Zastosowanie Octenilin® płynu wraz z schülke wound pad jest najbardziej efektywnym sposobem mechanicznego oczyszczenia rany bez interwencji chirurgicznej. Dodatek oktenidyny - substancji o potwierdzonej w licznych badaniach i publikacjach skuteczności w walce z biofilmem bakteryjnym, powoduje, iż Octenilin® płyn wykazuje bardzo skuteczne, mechaniczne oczyszczenie wraz z ochroną antybakteryjną.
Więcej informacji na temat biofilmu w ranach
Octenilin płyn nie jest jedynym rozwiązaniem oczyszczania ran z biofilmu bakteryjnego, niemniej wskazana metoda została przyjęta z uznaniem na Zachodzie, a także w polskich ośrodkach leczenia ran.
Lawaseptykami w naszej ofercie są:
Należy podkreślić, że preparaty powinny charakteryzować się skutecznością działania wobec wielolekoopornych patogenów, w tym MRSA.
Jakie mogą być konsekwencje obecności biofilmu na ranie
Rany przewlekłe z uwagi na czas leczenia poddawane są różnym niekorzystnym czynnikom. W praktyce leczenia ran są uznawane za najtrudniejsze do wyleczenia, a ich terapia jest najbardziej kosztowna (zaraz obok leczenia odleżyn). Z uwagi na czynniki ekonomiczne dobór środków i metod leczniczych ma duże znaczenie. Aktualne badania wykazują, że wykorzystanie opatrunków wilgotnych znacząco przyspiesza gojenie ran, o ile udaje się zniwelować lub załagodzić przyczynę jej powstania. Podkreślamy również, że tylko oczyszczone rany mogą być skutecznie leczone z pomocą opatrunków. Do elementów higieny rany zalicza się również usuwanie biofilmu utrudniającego procesy leczenia.
Dlaczego usuwanie biofilmu w ranach przewlekłych jest tak istotne?
W tym miejscu warto wspomóc się wyjaśnieniem procesu działania systemu ochronnego skóry. Mianowicie w skórze znajdują się komórki układu odpornościowego, a do tego jest ona skolonizowana przez florę saprofityczną – czyli właściwe jej grzyby i bakterie. Dodajmy, że biofilm jest naturalną konsekwencją działania bakterii tworzących mikroflorę – dotyczy to również bakterii skóry i błon śluzowych.
Pod wpływem przerwania ciągłości skóry i utworzenia się rany wnikające do organizmu obce bakterie tworzą biofilm. Czynniki ochronne skóry są ograniczone, a nawarstwienie biofilmu utrudnia lub uniemożliwia procesy leczenia. Obecność biofilmu w ranie podwyższa ryzyko infekcji, a także ogranicza lub blokuje jej gojenie. Procesy immunologiczne, ziarninowanie i naskórkowanie są zaburzone. W przypadku ran przewlekłych przyczynia się do powiększania ran lub pogarszania ich stanu. Podkreślamy, że biofilmem pokryte są wszystkie rany ostre i przewlekłe. Z tego względu krytycznie ważne jest jego usuwanie.
Na marginesie warto podkreślić, że najczęstszymi przyczynami powstawania ran przewlekłych są: niewydolność żylna (nawet 75% przypadków), miażdżyca tętnic kończyn dolnych (14%), cukrzyca (5%) – zobacz przypis 1.
Należy podkreślić, że biofilm jest niejednolitą gatunkowo strukturą – składa się zawsze z rozmaitych szczepów bakterii oraz patogenów. Zróżnicowanie wiąże się ze zmienną zjadliwością drobnoustrojów, zdolnością do modyfikacji odpowiedzi immunologicznej, a także obciążenia pacjenta na różne inne sposoby (więcej zob. przypis 1.)
Biofilm – definicja
Biofilm jest zorganizowaną strukturą komórkową, złożoną z wielu ściśle ze sobą współpracujących gatunków batkerii. Owa struktura jest zatopiona w produkowanej przez siebie macierzy, dzięki czemu ma właściwości adhezyjne i przylega do rozmaitych powierzchni – mówiąc ściśle biologicznych, jak i abiotycznych. Należy podkreślić, że jest to struktura odporna na działanie antybiotyków oraz układu odpornościowego. Z tego powodu biofilm powinien być usuwany z pomocą zewnętrznych środków lub interwencji chirurgicznej.
Biofilm bakteryjny - objawy
Wspominaliśmy, że biofilm jest tożsamy każdej ranie przewlekłej lub ostrej. Z tego powodu każda rana powinna być oczyszczona przed zaopatrzeniem.
Wyższe stężenie biofilmu są szczególnie uporczywe i przyczyniają się do podwyższenia ryzyka infekcji. Objawem wysokiego poziomu biofilmu może być zatrzymanie się procesu gojenia rany. W konsekwencji może dojść do jej powiększenia lub pogorszenia jej stanu.
Obecność biofilmu oraz jego stopień trudno stwierdzić gołym okiem, a badania potwierdzające jego obecność są kosztowne i wykonywane głównie w celach badawczych. Z kolei takie symptomy zapalenia w okolicach rany, jak ból, obrzęk, zaczerwienienie, wzmożone odczucie ciepła mogą być przytłumione lub wcale nie występować.
Jak zapobiegać tworzeniu się biofilmu bakteryjnego?
Jedną ze sprawdzonych metod jest zastosowanie się do procedur oczyszczania rany i zmiany opatrunków w warunkach aseptycznych. Dbać należy o:
- środki do irygacji ran przewlekłych (lawaseptyki),
- materiały oczyszczające (wskazane gąbki),
- oraz o opatrunki pierwotne i wtórne.
W zestawieniu nie może zabraknąć zasad higieny – będzie to oczywiście przygotowanie miejsca pracy, dezynfekcja rąk, zabezpieczenie rękawicami itd.
Bibliografia:
1. Krasowski G.: Leczenie ran przewlekłych – cz. I: Definicja, etiologia, epidemiologia, fizjologia i patofizjologia gojenia się ran.https://www.mp.pl/zakrzepica/wytyczneartykuly/artykuly_przegladowe/88117,leczenie-ran-przewleklych-cz-i-definicja-etiologia-epidemiologia-fizjologia-i-patofizjologia-gojenia-sie-ran (dostęp 02.08.2019 r.)
2. Rosenbaum C.: An overview of integrative care options for patients with chronic wounds. Ostomy Wound Manage 2012, 58, str. 44-51.